เฮลั่น ! นักวิจัยจีนสร้างวัคซีนป้องกันโควิด-19 สำเร็จ คาดนำมาใช้เร็วที่สุดในปี 2022
เฮลั่น ! นักวิจัยจีนสร้างวัคซีนกระตุ้นการสร้างภูมิคุ้มกันโรคโควิด-19 สำเร็จ หลังมีการทดลองใช้ในหนูและลิง ล่าสุด สกสว. เผยได้นำ PicoVacc มาฉีดให้ประชาชนทั่วไป เพื่อศึกษาประสิทธิภาพในการกระตุ้นภูมิคุ้มกันในมนุษย์ หากประสบความสำเร็จน่าจะมีวัคซีนใช้อย่างเร็วที่สุดในปี 2022
ดร. สิทธิพร ภัทรดิลกรัตน์ คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย นักวิจัยโครงการ “สนับสนุนข้อมูลวิจัยเชิงลึกด้านเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID – 19)” สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.) เปิดเผยว่า นักวิทยาศาสตร์ในประเทศจีน (บริษัท Sinovac Biotech Ltd., Beijing, China.) ได้ผลิตวัคซีน PiCoVacc ซึ่งเป็นวัคซีนประเภทวัคซีนเชื้อตาย (inactivated vaccine) ได้สำเร็จ และพบว่าวัคซีนสามารถกระตุ้นการสร้างภูมิคุ้มกันและป้องกันโรคโควิด-19 ในลิงสายพันธุ์ Rhesus Monkey หรือลิงวอกได้ วัคซีน PiCoVacc ได้มาจากการแยกเชื้อไวรัส SARS-CoV-2 สายพันธุ์ CN2 จากผู้ป่วยในประเทศจีน ซึ่งสายพันธุ์นี้มีความใกล้เคียงกับเชื้อไวรัสโคโรน่าที่พบในค้างคาว โดยถูกแยกและนำมาเลี้ยงเพิ่มจำนวนในจานเพาะเชื้อในห้องปฏิบัติการ โดยใช้เซลล์ของมนุษย์เป็นเซลล์เจ้าบ้าน หลังจากที่ไวรัสถูกนำมาเลี้ยงและสามารถขยายพันธุ์ใน Vero cells (เซลล์เพาะเลี้ยงที่ได้จากไตของลิง) ได้ดี จึงนำมาเลี้ยงเพิ่มในถังเลี้ยงขนาดใหญ่ (Cell Factory System) จากนั้นนำไวรัสมาฆ่าให้ตายโดยผสมกับสาร β-propiolactone จากนั้นนำมาทำให้บริสุทธิ์ด้วยวิธี Depth Filtration และ Two Optimized Steps of Chromatography และได้วัคซีนที่ผลิตจากเชื้อตาย ชื่อว่า “PiCoVacc”
หลังจากที่ผลิตวัคซีน PiCoVacc เป็นที่เรียบร้อย นักวิทยาศาสตร์ได้นำวัคซีนไปทดสอบความปลอดภัยและศึกษาประสิทธิภาพในการกระตุ้นภูมิคุ้มกันในสัตว์ทดลอง 2 ชนิด
1. การทดสอบในหนูทดลอง นักวิทยาศาสตร์นำวัคซีน PiCoVacc ไปฉีดให้กับหนูทดลอง (Mus musculus สายพันธุ์ BALB/c) จำนวน 2 ครั้ง (วันที่ 0 และ วันที่ 7) ร่วมกับสารกระตุ้นภูมิคุ้มกัน (adjuvant) ผลการศึกษาพบว่า หนูทดลองสร้างแอนติบอดี Immunoglobulin G (Ig G) ที่มีความจำเพาะต่อ S Protein ได้อย่างรวดเร็ว โดย IgG มีระดับสูงสุดภายในเวลา 6 สัปดาห์ และเมื่อนำ IgG จากเลือดหนูไปทดสอบประสิทธิภาพในการยับยั้งการเจริญของเชื้อไวรัสในจานเพาะเชื้อ โดยใช้ Microneutralization Assays (MN50) พบว่าระบบภูมิคุ้มกันของหนูได้สร้าง Neutralizing Antibody (NA) หรือ แอนติบอดีที่ยับยั้งเชื้อไวรัสได้ภายในสัปดาห์แรกหลังจากได้รับวัคซีน
2. การทดสอบในลิง ต่อมานักวิทยาศาสตร์ได้นำวัคซีน PiCoVacc ไปฉีดให้กับลิงวอก (Macaca mulatta) จำนวน 3 ครั้ง (วันที่ 0, 7 และ 14) โดยแบ่งลิงเป็น 3 กลุ่ม กลุ่มที่ได้วัคซีนขนาดสูงต่อครั้ง หรือ high dose (6 ไมโครกรัม), กลุ่มที่ได้วัคซีนขนาดกลาง หรือ medium dose (3 ไมโครกรัม) และกลุ่มที่ไม่ได้รับวัคซีน ผลการศึกษาพบว่า ลิงที่ได้รับวัคซีนเริ่มสร้าง IgG ที่จำเพาะต่อโปรตีน S และสร้างแอนติบอดีที่ยับยั้งเชื้อไวรัสได้ตั้งแต่สัปดาห์ที่ 2 และระดับแอนติบอดีทั้งสองชนิดมีค่าสูงสุดภายในสัปดาห์ที่ 3 และเมื่อนำลิงที่ได้รับวัคซีนเเล้วไปรับละอองฝอยที่มีไวรัส SARS-CoV-2 (challenge infection) พบว่า ลิงที่ได้รับวัคซีนแบบ high dose มีภูมิคุ้มกันที่สามารถกำจัดเชื้อไวรัสในร่างกายได้หมดในเวลา 7 วัน โดยไม่พบเชื้อในคอหอย และปอด แสดงให้เห็นว่า วัคซีน PiCoVacc ป้องกันเชื้อโควิดได้อย่างความปลอดภัย
ขณะนี้ทีมนักวิทยาศาสตร์ได้นำ PicoVacc มาฉีดให้ประชาชนทั่วไป เพื่อศึกษาประสิทธิภาพในการกระตุ้นภูมิคุ้มกันในมนุษย์ ตลอดจนศึกษาผลข้างเคียงที่อาจจะเกิดขึ้นตั้งแต่เมษายน 2020 ที่ผ่านมา หากการทดสอบวัคซีนในขั้นที่ 1 ประสบความสำเร็จ (การทดสอบจะเสร็จสิ้นประมาณเดือนธันวาคม 2020) ก็จะเป็นการทดสอบประสิทธิภาพของวัคซีนในขั้นที่ 2 และ 3 ต่อไป ซึ่งต้องกินเวลาอีกอย่างน้อย 12–18 เดือน ถ้าวัคซีนได้ผลดี เราน่าจะมีวัคซีนอย่างเร็วที่สุดประมาณในปี 2022
เอกสารอ้างอิง
Gao Q, Bao L, Mao H, Wang L, Xu K, Yang M, et al. Rapid development of an inactivated vaccine candidate for SARS-CoV-2. Science. 2020. doi: 10.1126/science.abc1932
